Gribe yol açan ‘influenza’ virüsü çok kolay ve hızlı bulaşır. Başlıca bulaşma yolları, öksürük ve hapşırıkla etrafa saçılan damlacıklar, hasta kişiler ile direkt temas edilmesi ve hasta kişilerin ağız-burun akıntıları ile temastır. Hasta kişilerden etrafa saçılan virüs parçacıklarının havada asılı kalabilme yeteneğinde olması bulaşıcılığı daha da artırmaktadır. Bu nedenle grip evde, iş yerinde, okullarda, kreşlerde, toplu taşıma araçlarında çok kolaylıkla bulaşır.
Stres, aşırı yorgunluk, beslenme yetersizliği olanlar, kronik kalp ve akciğer hastalıkları olanlar, gebeler, öğrenciler, bağışıklık sistemi bozulmuş olanlar, salgın sırasında kalabalık yerlerde zaman geçirmek durumunda olanlar risk grubundadır. Grip ve nezle çoğunlukla birbirleri ile karıştırılır. Grip, ‘influenza’ adı verilen bir virüsle bulaşır, ani olarak 39 derecenin üzerinde ateş, şiddetli kas ve eklem ağrıları, halsizlik, bitkinlik, titreme, baş ağrısı ve kuru öksürük gibi belirtiler ile başlar. Bu kadar ciddi tablolara yol açabilen grip halk arasında çok sık olarak soğuk algınlığı ilekarıştırılmaktadır. Soğuk algınlığı ateş yükselmeden, hafif kırgınlık, burun akıntısı, hapşırma gibi belirtiler ile kendini gösterir, halsizliğe yol açmadığı için yatak istirahati de gerektirmez.
Grip hastalığının tedavisi ortaya çıkan belirtilerin tedavisi şeklindedir. Ateşin düşürülmesi, burun akıntısının giderilmesi, halsizlik ve kırgınlığın giderilmesi şeklinde tedavi düzenlenir. Antibiyotik tedavisi virüs olduğu için etkili değildir.
Gripte korunmanın yollarından biri de aşılanmaktır. Gribin yaşamsal risk oluşturduğu ve tıbbi açıdan mutlaka aşılanması önerilenleri şöyle özetleyebiliriz:
• 65 yaşından büyük kişiler
• Şeker (diyabet) hastaları
• Astım hastaları
• Kronik akciğer hastaları
• Kronik kalp ve damar sistemi hastaları
• Bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler
• Huzurevi, bakımevi gibi ortamlarda yaşayanlar.
İkincil risk grupları:
• Yukarıdaki risk grubunda yer alanlarla yakın temasta olanlar ve 50-64 yaş arası bireyler
• Sağlık personeli
• Huzurevi, bakımevi ve benzeri yerlerde yaşayan personel
Spesifik gruplar için öneriler:
• Hamile bayanlar (4 aylıktan itibaren)
• HIV ile enfekte kişiler
• Sık seyahat edenler
• Gribin tıbbi ve ekonomik olumsuz etkilerinden korunmak isteyen kişiler.
Grip aşısı Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’nün koordinasyonu ile bir yıl önce
salgın yapan virüs tiplerinin belirlenmesi sonucu geliştirilmekte ve aşının
tipi de bu uygulamaya bağlı olarak her yıl değişmektedir. Grip aşısı,
vücutta 1-2 hafta içinde koruyucu düzeye erişir. Eğer aşının içerdiği virüs
tipleri salgınlara neden olan virüs tipine benzerse, sağlıklı erişkinlerde
yaklaşık %70 oranında etkilidir.
